Бизнесингиз учун жарангли, қисқа, соҳага мос ва патентдан ўтадиган ном излаяпсизми?
Бизнесингиз учун жарангли, қисқа, соҳага мос ва патентдан ўтадиган ном излаяпсизми?
Бизнесингиз учун жарангли, қисқа, соҳага мос ва патентдан ўтадиган ном излаяпсизми?
Нейминг нима?
Нейминг - компания ёки маҳсулот ва хизматлар учун ном ишлаб чиқиш жараёни. Бренд учун соҳага мос, жарангли ва эсда қоларли ном ишлаб чиқиш ҳамда уни патентлаш — бу кучли бренд қуриш йўлидаги биринчи қадам.
Кучли ном топиш тасодиф эмас, балки стратегик ва ижодий ёндашув ҳамда юридик экспертиза талаб қиладиган мураккаб жараён
Беҳзод Эсонов
Mountain агентлиги раҳбари, брендинг бўйича эксперт.
Кучли ном топиш тасодиф эмас, балки стратегик ва ижодий ёндашув ҳамда юридик экспертиза талаб қиладиган мураккаб жараён
Беҳзод Эсонов
Mountain агентлиги раҳбари, брендинг бўйича эксперт.
Кучли ном топиш тасодиф эмас, балки стратегик ва ижодий ёндашув ҳамда юридик экспертиза талаб қиладиган мураккаб жараён
Беҳзод Эсонов
Mountain агентлиги раҳбари, брендинг бўйича эксперт.
Бренд номи нега муҳим?
Бренд номи нега муҳим?
Потенциал мижозлар айнан номингиз орқали брендингиз ҳақида биринчи таассуротни олади ва унга қизиқиш билдиради.
Тўғри ишлаб чиқилган ном бренд фалсафаси ва характерини акс эттиради, керакли ассоциацияларни яратади, харидорларни жалб қилади ва улар билан ҳиссий алоқа ўрнатади.
Бренднинг репутацияси ҳам ном устида қуриб борилади. Компания ёки маҳсулот номига арзимас нарсадек қараш бренд қуриш йўлидаги катта хатолардан бири.
Потенциал мижозлар айнан номингиз орқали брендингиз ҳақида биринчи таассуротни олади ва унга қизиқиш билдиради.
Тўғри ишлаб чиқилган ном бренд фалсафаси ва характерини акс эттиради, керакли ассоциацияларни яратади, харидорларни жалб қилади ва улар билан ҳиссий алоқа ўрнатади.
Бренднинг репутацияси ҳам ном устида қуриб борилади. Компания ёки маҳсулот номига арзимас нарсадек қараш бренд қуриш йўлидаги катта хатолардан бири.
77%
Истеъмолчилар маҳсулотни айнан бренд номи туфайли харид қилишади
77%
Истеъмолчилар маҳсулотни айнан бренд номи туфайли харид қилишади
77%
Истеъмолчилар маҳсулотни айнан бренд номи туфайли харид қилишади
Нейминг кимга керак?
Нейминг кимга керак?
Нейминг кимга керак?
01
Ребрендингга муҳтож корхоналарга
Ребрендинг — бу бренд имижини янгилаш, бизнесни ўстириш ва кейинги босқичга чиқиш дегани. Ребрендинг қачон керак бўлади?
Бренд номи патентдан ўтмаслиги аниқланди.
Сотув, бозор улуши ёки мижозлар қониқиши пасаймоқда.
Ҳозирги бренд номи корхона миссияси, характери ва аудиторияга мос эмас.
Халқаро бозорларга чиқиш режалаштирилмоқда.
Бренд қуриш ва маркетингга катта инвестиция киритилиш арафасида.
02
Янги бошланаётган бизнесларга
Янги бизнес учун мижозларда ижобий таассурот қолдириш ва рақобатчилар орасида ажралиб туриш муҳим. Яхши ном бренд ҳақида керакли ассоциацияларни яратиш, харидорларни жалб қилиш ва маҳсулот харидоргирлигини оширишга ёрдам беради.
03
Маҳсулотларга
Яхши ишлаб чиқилган ном самарали рекламанинг асоси бўлиб, у реклама харажатларини қисқартириши ва маҳсулотингиз лидерга айланишида ёрдам бериши мумкин.
Мижозларимиз фикрлари:
Мижозларимиз фикрлари:
Ҳасан Мамасаидов
Mfaktor, Dekos
Ҳасан Мамасаидов
Mfaktor, Dekos
Ҳасан Мамасаидов
Mfaktor, Dekos
Ҳасан Мамасаидов
Mfaktor, Dekos
Алишер Исаев
Sales Doctor, Milliard
Алишер Исаев
Sales Doctor, Milliard
Алишер Исаев
Sales Doctor, Milliard
Алишер Исаев
Sales Doctor, Milliard
Ҳусан Мамасаидов
Mfaktor, Deli
Ҳусан Мамасаидов
Mfaktor, Deli
Ҳусан Мамасаидов
Mfaktor, Deli
Ҳусан Мамасаидов
Mfaktor, Deli
Иброҳим Ғулямов
PCG
Иброҳим Ғулямов
PCG
Иброҳим Ғулямов
PCG
Иброҳим Ғулямов
PCG
Бобур Мусабоев
Insan, Kengash
Бобур Мусабоев
Insan, Kengash
Бобур Мусабоев
Insan, Kengash
Бобур Мусабоев
Insan, Kengash
Абдулазиз Муҳаммад
Маркетолог
Абдулазиз Муҳаммад
Маркетолог
Абдулазиз Муҳаммад
Маркетолог
Абдулазиз Муҳаммад
Маркетолог
Муҳаммадсодиқ Муҳаммадиев
Neos
Муҳаммадсодиқ Муҳаммадиев
Neos
Муҳаммадсодиқ Муҳаммадиев
Neos
Муҳаммадсодиқ Муҳаммадиев
Neos
Бахтиёр Ахмедов
Deracos
Бахтиёр Ахмедов
Deracos
Бахтиёр Ахмедов
Deracos
Бахтиёр Ахмедов
Deracos
Қилган лойиҳаларимиздан намуналар
Қилган лойиҳаларимиздан намуналар
Қилган лойиҳаларимиздан намуналар
Мижоз
Абдулазиз Акбархўжаев, Udda бренди асосчиси
Фаолияти
Қурилиш материаллари ишлаб чиқариш
Кўрсатилган хизмат
Нейминг, логотип ва қадоқ дизайни
Муаммо
Муаммо
Бизга қурилиш материаллари ишлаб чиқариш соҳасида ишлаб келаётган “Пост Modern” компанияси мурожаат қилди.
Бизнес эгаси билан суҳбатда бренд номи патентдан ўтмаслиги ва бренд дизайнидаги камчиликлар аниқланди.
Ребрендинг қилиш энг мақбул ечим деб топилди.
Ечим
Ечим
Ребрендинг жараёнини брендингнинг асоси бўлган ном ишлаб чиқишдан бошладик.
Ном ишлаб чиқиш жараёнининг анализ босқичида мижознинг бозорда бошқалар уддалай олмаётган вазифаларни уддалаётганини аниқладик ва мижозга айнан шу ғояни билдирувчи қисқа ва жарангли — UDDA номини тақдим қилдик. Ном патентланди. Ном асосида логотип ва қадоқ дизайнлари ҳам янгиланди.
Натижа
Натижа
Мижоз бизнеси ребрендингдан сўнг 10 баробарга ўсганини хабар қилди.
Қилган лойиҳаларимиздан намуналар
Мижоз
Абдулазиз Акбархўжаев, Udda бренди асосчиси
Фаолияти
Қурилиш материаллари ишлаб чиқариш
Кўрсатилган хизмат
Нейминг, логотип ва қадоқ дизайни
Муаммо
Бизга қурилиш материаллари ишлаб чиқариш соҳасида ишлаб келаётган “Пост Modern” компанияси мурожаат қилди.
Бизнес эгаси билан суҳбатда бренд номи патентдан ўтмаслиги ва бренд дизайнидаги камчиликлар аниқланди.
Ребрендинг қилиш энг мақбул ечим деб топилди.
Ечим
Ребрендинг жараёнини брендингнинг асоси бўлган ном ишлаб чиқишдан бошладик.
Ном ишлаб чиқиш жараёнининг анализ босқичида мижознинг бозорда бошқалар уддалай олмаётган вазифаларни уддалаётганини аниқладик ва мижозга айнан шу ғояни билдирувчи қисқа ва жарангли — UDDA номини тақдим қилдик. Ном патентланди. Ном асосида логотип ва қадоқ дизайнлари ҳам янгиланди.
Натижа
Мижоз бизнеси ребрендингдан сўнг 10 баробарга ўсганини хабар қилди.
Неймингни айнан бизга ишониб топширишингиз учун 4 сабаб
Neymingni aynan bizga ishonib topshirishingiz uchun 4 sabab
Neymingni aynan bizga ishonib topshirishingiz uchun 4 sabab
Тўлиқ ечим
Тўлиқ ечим
Биз нафақат ном топиб берамиз, балки бренд стратегия ишлаб чиқиш, айдентикани яратиш ва патентлашда ёрдам берамиз.
Сифат назорати
Сифат назорати
Ҳар бир лойиҳа арт директор, лойиҳа менеджери ва расмий патент вакили текширувидан ўтади.
Тажриба
Тажриба
Ном яратиш ва уни патентлашда узоқ йиллик тажрибага эгамиз. Патентлаш жараёнларини нозик жиҳатларигача тушунамиз.
Кафолат
Кафолат
Тақдим қилинган ном патентдан ўтмаса, пулингизни қайтариб берамиз.
*Агар патентлаш хизматини бизни агентлигимиз орқали 15 иш кунида амалга оширган бўлсангиз
Бренд номининг 6 асосий мезони*
Бренд номининг 6 асосий мезони*
Бренд номининг 6 асосий мезони*
Бизнесга мос
Бизнесга мос
Бизнесга мос
Бренд миссияси, қадриятлари ва характерини ифодалаб туради. Компания ва маҳсулот ҳақида бошланғич тушунча беради.
Анализ
Анализ
Анализ
Мижозларни ифодалайди ва уларга осонликча тушунарли бўлади.
Қисқа ва жарангли
Қисқа ва жарангли
Қисқа ва жарангли
Ўқишга, эслаб қолишга ва талаффуз қилишга осон бўлади. Қулоққа ёқимли ва содда товушлар бирикмасидан иборат бўлади.
Уникал
Уникал
Уникал
Рақобатчилардан ажралиб туришига ёрдам беради. Бренднинг танилишига сезиларли таъсир кўрсатади.
Ҳиссий
Ҳиссий
Ҳиссий
Бренд берадиган ҳиссиётларни етказа олади.
Юридик ҳимоя
Юридик ҳимоя
Юридик ҳимоя
Бундай номни патентлаб, ҳуқуқий ҳимоя қилиш имконияти бўлади ва бу энг муҳими
*bularning barchasi bitta nomda to‘plangan bo’lishi shart emas. Bir nechtasi jamlanishi ham yetarli bo‘ladi
Бренд номининг 6 асосий мезони*
Бизнесга мос
Бренд миссияси, қадриятлари ва характерини ифодалаб туради. Компания ва маҳсулот ҳақида бошланғич тушунча беради.
Анализ
Мижозларни ифодалайди ва уларга осонликча тушунарли бўлади.
Қисқа ва жарангли
Ўқишга, эслаб қолишга ва талаффуз қилишга осон бўлади. Қулоққа ёқимли ва содда товушлар бирикмасидан иборат бўлади.
Уникал
Рақобатчилардан ажралиб туришига ёрдам беради. Бренднинг танилишига сезиларли таъсир кўрсатади.
Ҳиссий
Бренд берадиган ҳиссиётларни етказа олади.
Юридик ҳимоя
Бундай номни патентлаб, ҳуқуқий ҳимоя қилиш имконияти бўлади ва бу энг муҳими
*bularning barchasi bitta nomda to‘plangan bo’lishi shart emas. Bir nechtasi jamlanishi ham yetarli bo‘ladi
Кучли ном ишлаб чиқишнинг 7 босқичи:
01
01
Бриф
Бриф
Бриф
Мижоз билан унинг хоҳишлари ва кутувлари ҳақида суҳбатлашамиз. Компания, маҳсулот, бренд позицияси, устунликлари ва компаниянинг узоқ муддатли мақсадларини ўрганамиз.
02
02
Анализ
Анализ
Анализ
Ҳар бир кучли ном кучли ғоядан бошланади. Кучли ғоялар эса мақсадли аудитория, соҳа ва рақобатчиларни ўрганиб, таҳлил қилганимиздан сўнг яратилади.
03
03
Генерация
Генерация
Генерация
Ном топиш жараёни. Компания сегментига мос номлар рўйхати шакллантирилади.
04
04
Сифат назорати
Сифат назорати
Сифат назорати
Топилган номларни патентласа бўладими, йўқми синчиклаб текширилади. Бу босқичда кўплаб номлар элакдан ўтмай қолиб кетади.
05
05
Тақдимот
Тақдимот
Тақдимот
Сифат назоратидан ўтган энг яхши номларни мижозга тақдим этамиз. Шунчаки номлар рўйхатини эмас, номни маънолари ва бошқа муҳим мезонларни кўрсатиб ўтамиз.
06
06
Аудит
Аудит
Аудит
Мижоз танлаган ном расмий патент вакили текширувига берилади. Биз тақдим қилган барча номларни патент базалардан сифат назоратида чуқур текширамиз. Шундай бўлса-да кўнгил хотиржам бўлиши ва номни патентдан ўтиши муҳим бўлгани учун расмий патент вакилига ҳам текширтирамиз.
07
07
Лойиҳа ҳисоботи
Лойиҳа ҳисоботи
Лойиҳа ҳисоботи
Патентлаш масаласи пухта кўриб чиқилгач, номни патентга топширамиз ва мижозга лойиҳа ҳисоботини тақдим қиламиз.
Кучли ном ишлаб чиқишнинг 7 босқичи:
01
Бриф
Мижоз билан унинг хоҳишлари ва кутувлари ҳақида суҳбатлашамиз. Компания, маҳсулот, бренд позицияси, устунликлари ва компаниянинг узоқ муддатли мақсадларини ўрганамиз.
02
Анализ
Ҳар бир кучли ном кучли ғоядан бошланади. Кучли ғоялар эса мақсадли аудитория, соҳа ва рақобатчиларни ўрганиб, таҳлил қилганимиздан сўнг яратилади.
03
Генерация
Ном топиш жараёни. Компания сегментига мос номлар рўйхати шакллантирилади.
04
Сифат назорати
Топилган номларни патентласа бўладими, йўқми синчиклаб текширилади. Бу босқичда кўплаб номлар элакдан ўтмай қолиб кетади.
05
Тақдимот
Сифат назоратидан ўтган энг яхши номларни мижозга тақдим этамиз. Шунчаки номлар рўйхатини эмас, номни маънолари ва бошқа муҳим мезонларни кўрсатиб ўтамиз.
06
Аудит
Мижоз танлаган ном расмий патент вакили текширувига берилади. Биз тақдим қилган барча номларни патент базалардан сифат назоратида чуқур текширамиз. Шундай бўлса-да кўнгил хотиржам бўлиши ва номни патентдан ўтиши муҳим бўлгани учун расмий патент вакилига ҳам текширтирамиз.
07
Лойиҳа ҳисоботи
Патентлаш масаласи пухта кўриб чиқилгач, номни патентга топширамиз ва мижозга лойиҳа ҳисоботини тақдим қиламиз.
Кўп сўраладиган саволлар
Кўп сўраладиган саволлар
Номни патентлаш шартми?
Патентсиз ном фундаментсиз бинога ўхшайди — исталган пайтда қулаб тушиши мумкин. Патентланмаган ном ҳуқуқий жиҳатдан сизники ҳисобланмайди. Брендингиз номи қанчалик чиройли ва жарангдор бўлмасин — уни исталган одам, исталган пайтда патентлаб, ўзиники қилиб олиши мумкин.
Номни патентлаш сизга қандай ваколатларни беради?
- Брендингизга қонуний эгалик қилиш ҳуқуқини қўлга киритасиз. - Брендингиз рақобатчилар томонидан кўчирилиши ва фойдаланишидан қонунан ҳимояланасиз. Бу орқали брендингиз имижи ва обрўсини ҳимоя қилган бўласиз. - Франшизалар бизнесини йўлга қўя оласиз. Шунга қарамасдан, Ўзбекистонда кўп бизнеслар бренд номини патентламасдан ишлашади. Ҳаттоки кўпчилик тадбиркорлар номни патентлаш кераклигини билишмайди ҳам, билса-да, аксар номлар на Ўзбекистонда, на дунё миқёсида патентдан ўтадиган номлар эмас. Сизнинг брендингиз номи патентланганми?
Қандай номларни патентлаб бўлмайди?
1. Маҳсулот сифатини билдирувчи номларни - Арзон, табиий, мазали, ҳалол ва ҳоказо. 2. Жой номларини - Осиё, Тошкент, Кўкча каби. 3. Фаолият турини билдирувчи номларни - Дорихона, супермаркет, ресторан, текстиль ва ҳоказо. 4. Диний сўзларни - Жаннат, азон, тақво кабилар. 5. Фамилиялар - Эсонов, Мамасаидов, Гулямов ва ҳоказо. 6. Рақамлар - 777, 365, 24/7. 7. Патентдан ўтмайдиган ёки патентланган номларга қўшимчалар қўшиш орқали ясалган номларни: - Учтепа Лаваш, Андижон музқаймоғи, Олот сомса ва бошқалар
Ном ишлаб чиқиш нархи нимага қараб белгиланади?
Ном нархига бир нечта омиллар таъсир қилади 1. Номнинг қисқалиги. Ном қанчалик қисқа бўлса, нарх шунчалик баланд бўлади. 2. Кўп йўналишлилик. Қанчалик кўп йўналишлар(савдо, ишлаб чиқариш, қурилиш ва бошқалар)да патентдан ўтадиган ном керак бўлса, нарх шунчалик ошиб боради. 3. Глобаллик. Ном географиясининг қўлланиш доираси кенгайгани сари ном уникаллигига қўйиладиган талаблар ҳам ошиб боради. Ўз навбатида нархлар ҳам. 4. Тезлик. Нархга таъсир қиладиган омиллардан сўнгиси — вақт. Ном қанчалик тез фурсатда керак бўлса, табиийки нархи ҳам баландроқ бўлади.
Ном топиш қанча вақт олади?
Одатда ном ишлаб чиқиш 20 иш кунидан 26 иш кунигача вақт олади. Тақдим қилинган номлар мижозга манзур келмаса, тарифга кўра қўшимча вариантлар тақдим этилади. Бундай ҳолатда тақдим қилинган номлар манзур келмагани сабаблари аниқ баён қилиниши керак.
Бутун дунёда йўқ ном яратиб бериладими?
Бутун дунёда мавжуд бўлмаган ном ишлаб чиқиш жуда мураккаб вазифа. Ҳаттоки катта брендлар ҳам бутун дунёда патентдан ўтадиган номга эга эмас. Масалан, фаст-фуд тармоғи Эвос АҚШ ва Буюк Британияда Эвос номи остида фаолият юрита олмайди, чунки бу ном у икки давлатда аллақачон бошқалар томонидан патентланган. Аслида бутун дунёда йўқ ном бўлиши шарт ҳам эмас. Муҳими, мижоз бизнес қилишни хоҳлаётган давлатларда патентдан ўтадиган ном бўлиши кифоя. Биз эса бундай номларни ишлаб чиқиб бера оламиз. Лекин бундай турдаги номларнинг нархи одатий номлардан қимматроқ бўлади.
Қачон нейминг буюртма қилиш керак?
Ном ишлаб чиқишга 1 ойдан 2 ойгача, патентлашга 1 ойдан 7 ойгача вақт кетади. Шу сабабли, неймингга бизнес бошлашдан камида 2-3 ой олдин буюртма берганингиз маъқул. Шунингдек, ном ишлаб чиқиш имкон қадар фирма стили ва бренднинг бошқа элементларини ишлаб чиқишдан олдин амалга оширилгани мақсадга мувофиқ. Шунда номни умумий бренд стратегиясига интегратсия қилиш ҳамда уни бренд визуал айдентикасининг бошқа элементларини яратишда эътиборга олиш имконини беради.
Номни патентлаш шартми?
Патентсиз ном фундаментсиз бинога ўхшайди — исталган пайтда қулаб тушиши мумкин. Патентланмаган ном ҳуқуқий жиҳатдан сизники ҳисобланмайди. Брендингиз номи қанчалик чиройли ва жарангдор бўлмасин — уни исталган одам, исталган пайтда патентлаб, ўзиники қилиб олиши мумкин.
Номни патентлаш сизга қандай ваколатларни беради?
- Брендингизга қонуний эгалик қилиш ҳуқуқини қўлга киритасиз. - Брендингиз рақобатчилар томонидан кўчирилиши ва фойдаланишидан қонунан ҳимояланасиз. Бу орқали брендингиз имижи ва обрўсини ҳимоя қилган бўласиз. - Франшизалар бизнесини йўлга қўя оласиз. Шунга қарамасдан, Ўзбекистонда кўп бизнеслар бренд номини патентламасдан ишлашади. Ҳаттоки кўпчилик тадбиркорлар номни патентлаш кераклигини билишмайди ҳам, билса-да, аксар номлар на Ўзбекистонда, на дунё миқёсида патентдан ўтадиган номлар эмас. Сизнинг брендингиз номи патентланганми?
Қандай номларни патентлаб бўлмайди?
1. Маҳсулот сифатини билдирувчи номларни - Арзон, табиий, мазали, ҳалол ва ҳоказо. 2. Жой номларини - Осиё, Тошкент, Кўкча каби. 3. Фаолият турини билдирувчи номларни - Дорихона, супермаркет, ресторан, текстиль ва ҳоказо. 4. Диний сўзларни - Жаннат, азон, тақво кабилар. 5. Фамилиялар - Эсонов, Мамасаидов, Гулямов ва ҳоказо. 6. Рақамлар - 777, 365, 24/7. 7. Патентдан ўтмайдиган ёки патентланган номларга қўшимчалар қўшиш орқали ясалган номларни: - Учтепа Лаваш, Андижон музқаймоғи, Олот сомса ва бошқалар
Ном ишлаб чиқиш нархи нимага қараб белгиланади?
Ном нархига бир нечта омиллар таъсир қилади 1. Номнинг қисқалиги. Ном қанчалик қисқа бўлса, нарх шунчалик баланд бўлади. 2. Кўп йўналишлилик. Қанчалик кўп йўналишлар(савдо, ишлаб чиқариш, қурилиш ва бошқалар)да патентдан ўтадиган ном керак бўлса, нарх шунчалик ошиб боради. 3. Глобаллик. Ном географиясининг қўлланиш доираси кенгайгани сари ном уникаллигига қўйиладиган талаблар ҳам ошиб боради. Ўз навбатида нархлар ҳам. 4. Тезлик. Нархга таъсир қиладиган омиллардан сўнгиси — вақт. Ном қанчалик тез фурсатда керак бўлса, табиийки нархи ҳам баландроқ бўлади.
Ном топиш қанча вақт олади?
Одатда ном ишлаб чиқиш 20 иш кунидан 26 иш кунигача вақт олади. Тақдим қилинган номлар мижозга манзур келмаса, тарифга кўра қўшимча вариантлар тақдим этилади. Бундай ҳолатда тақдим қилинган номлар манзур келмагани сабаблари аниқ баён қилиниши керак.
Бутун дунёда йўқ ном яратиб бериладими?
Бутун дунёда мавжуд бўлмаган ном ишлаб чиқиш жуда мураккаб вазифа. Ҳаттоки катта брендлар ҳам бутун дунёда патентдан ўтадиган номга эга эмас. Масалан, фаст-фуд тармоғи Эвос АҚШ ва Буюк Британияда Эвос номи остида фаолият юрита олмайди, чунки бу ном у икки давлатда аллақачон бошқалар томонидан патентланган. Аслида бутун дунёда йўқ ном бўлиши шарт ҳам эмас. Муҳими, мижоз бизнес қилишни хоҳлаётган давлатларда патентдан ўтадиган ном бўлиши кифоя. Биз эса бундай номларни ишлаб чиқиб бера оламиз. Лекин бундай турдаги номларнинг нархи одатий номлардан қимматроқ бўлади.
Қачон нейминг буюртма қилиш керак?
Ном ишлаб чиқишга 1 ойдан 2 ойгача, патентлашга 1 ойдан 7 ойгача вақт кетади. Шу сабабли, неймингга бизнес бошлашдан камида 2-3 ой олдин буюртма берганингиз маъқул. Шунингдек, ном ишлаб чиқиш имкон қадар фирма стили ва бренднинг бошқа элементларини ишлаб чиқишдан олдин амалга оширилгани мақсадга мувофиқ. Шунда номни умумий бренд стратегиясига интегратсия қилиш ҳамда уни бренд визуал айдентикасининг бошқа элементларини яратишда эътиборга олиш имконини беради.
Номни патентлаш шартми?
Патентсиз ном фундаментсиз бинога ўхшайди — исталган пайтда қулаб тушиши мумкин. Патентланмаган ном ҳуқуқий жиҳатдан сизники ҳисобланмайди. Брендингиз номи қанчалик чиройли ва жарангдор бўлмасин — уни исталган одам, исталган пайтда патентлаб, ўзиники қилиб олиши мумкин.
Номни патентлаш сизга қандай ваколатларни беради?
- Брендингизга қонуний эгалик қилиш ҳуқуқини қўлга киритасиз. - Брендингиз рақобатчилар томонидан кўчирилиши ва фойдаланишидан қонунан ҳимояланасиз. Бу орқали брендингиз имижи ва обрўсини ҳимоя қилган бўласиз. - Франшизалар бизнесини йўлга қўя оласиз. Шунга қарамасдан, Ўзбекистонда кўп бизнеслар бренд номини патентламасдан ишлашади. Ҳаттоки кўпчилик тадбиркорлар номни патентлаш кераклигини билишмайди ҳам, билса-да, аксар номлар на Ўзбекистонда, на дунё миқёсида патентдан ўтадиган номлар эмас. Сизнинг брендингиз номи патентланганми?
Қандай номларни патентлаб бўлмайди?
1. Маҳсулот сифатини билдирувчи номларни - Арзон, табиий, мазали, ҳалол ва ҳоказо. 2. Жой номларини - Осиё, Тошкент, Кўкча каби. 3. Фаолият турини билдирувчи номларни - Дорихона, супермаркет, ресторан, текстиль ва ҳоказо. 4. Диний сўзларни - Жаннат, азон, тақво кабилар. 5. Фамилиялар - Эсонов, Мамасаидов, Гулямов ва ҳоказо. 6. Рақамлар - 777, 365, 24/7. 7. Патентдан ўтмайдиган ёки патентланган номларга қўшимчалар қўшиш орқали ясалган номларни: - Учтепа Лаваш, Андижон музқаймоғи, Олот сомса ва бошқалар
Ном ишлаб чиқиш нархи нимага қараб белгиланади?
Ном нархига бир нечта омиллар таъсир қилади 1. Номнинг қисқалиги. Ном қанчалик қисқа бўлса, нарх шунчалик баланд бўлади. 2. Кўп йўналишлилик. Қанчалик кўп йўналишлар(савдо, ишлаб чиқариш, қурилиш ва бошқалар)да патентдан ўтадиган ном керак бўлса, нарх шунчалик ошиб боради. 3. Глобаллик. Ном географиясининг қўлланиш доираси кенгайгани сари ном уникаллигига қўйиладиган талаблар ҳам ошиб боради. Ўз навбатида нархлар ҳам. 4. Тезлик. Нархга таъсир қиладиган омиллардан сўнгиси — вақт. Ном қанчалик тез фурсатда керак бўлса, табиийки нархи ҳам баландроқ бўлади.
Ном топиш қанча вақт олади?
Одатда ном ишлаб чиқиш 20 иш кунидан 26 иш кунигача вақт олади. Тақдим қилинган номлар мижозга манзур келмаса, тарифга кўра қўшимча вариантлар тақдим этилади. Бундай ҳолатда тақдим қилинган номлар манзур келмагани сабаблари аниқ баён қилиниши керак.
Бутун дунёда йўқ ном яратиб бериладими?
Бутун дунёда мавжуд бўлмаган ном ишлаб чиқиш жуда мураккаб вазифа. Ҳаттоки катта брендлар ҳам бутун дунёда патентдан ўтадиган номга эга эмас. Масалан, фаст-фуд тармоғи Эвос АҚШ ва Буюк Британияда Эвос номи остида фаолият юрита олмайди, чунки бу ном у икки давлатда аллақачон бошқалар томонидан патентланган. Аслида бутун дунёда йўқ ном бўлиши шарт ҳам эмас. Муҳими, мижоз бизнес қилишни хоҳлаётган давлатларда патентдан ўтадиган ном бўлиши кифоя. Биз эса бундай номларни ишлаб чиқиб бера оламиз. Лекин бундай турдаги номларнинг нархи одатий номлардан қимматроқ бўлади.
Қачон нейминг буюртма қилиш керак?
Ном ишлаб чиқишга 1 ойдан 2 ойгача, патентлашга 1 ойдан 7 ойгача вақт кетади. Шу сабабли, неймингга бизнес бошлашдан камида 2-3 ой олдин буюртма берганингиз маъқул. Шунингдек, ном ишлаб чиқиш имкон қадар фирма стили ва бренднинг бошқа элементларини ишлаб чиқишдан олдин амалга оширилгани мақсадга мувофиқ. Шунда номни умумий бренд стратегиясига интегратсия қилиш ҳамда уни бренд визуал айдентикасининг бошқа элементларини яратишда эътиборга олиш имконини беради.
Кўп сўраладиган саволлар
Номни патентлаш шартми?
Патентсиз ном фундаментсиз бинога ўхшайди — исталган пайтда қулаб тушиши мумкин. Патентланмаган ном ҳуқуқий жиҳатдан сизники ҳисобланмайди. Брендингиз номи қанчалик чиройли ва жарангдор бўлмасин — уни исталган одам, исталган пайтда патентлаб, ўзиники қилиб олиши мумкин.
Номни патентлаш сизга қандай ваколатларни беради?
- Брендингизга қонуний эгалик қилиш ҳуқуқини қўлга киритасиз. - Брендингиз рақобатчилар томонидан кўчирилиши ва фойдаланишидан қонунан ҳимояланасиз. Бу орқали брендингиз имижи ва обрўсини ҳимоя қилган бўласиз. - Франшизалар бизнесини йўлга қўя оласиз. Шунга қарамасдан, Ўзбекистонда кўп бизнеслар бренд номини патентламасдан ишлашади. Ҳаттоки кўпчилик тадбиркорлар номни патентлаш кераклигини билишмайди ҳам, билса-да, аксар номлар на Ўзбекистонда, на дунё миқёсида патентдан ўтадиган номлар эмас. Сизнинг брендингиз номи патентланганми?
Қандай номларни патентлаб бўлмайди?
1. Маҳсулот сифатини билдирувчи номларни - Арзон, табиий, мазали, ҳалол ва ҳоказо. 2. Жой номларини - Осиё, Тошкент, Кўкча каби. 3. Фаолият турини билдирувчи номларни - Дорихона, супермаркет, ресторан, текстиль ва ҳоказо. 4. Диний сўзларни - Жаннат, азон, тақво кабилар. 5. Фамилиялар - Эсонов, Мамасаидов, Гулямов ва ҳоказо. 6. Рақамлар - 777, 365, 24/7. 7. Патентдан ўтмайдиган ёки патентланган номларга қўшимчалар қўшиш орқали ясалган номларни: - Учтепа Лаваш, Андижон музқаймоғи, Олот сомса ва бошқалар
Ном ишлаб чиқиш нархи нимага қараб белгиланади?
Ном нархига бир нечта омиллар таъсир қилади 1. Номнинг қисқалиги. Ном қанчалик қисқа бўлса, нарх шунчалик баланд бўлади. 2. Кўп йўналишлилик. Қанчалик кўп йўналишлар(савдо, ишлаб чиқариш, қурилиш ва бошқалар)да патентдан ўтадиган ном керак бўлса, нарх шунчалик ошиб боради. 3. Глобаллик. Ном географиясининг қўлланиш доираси кенгайгани сари ном уникаллигига қўйиладиган талаблар ҳам ошиб боради. Ўз навбатида нархлар ҳам. 4. Тезлик. Нархга таъсир қиладиган омиллардан сўнгиси — вақт. Ном қанчалик тез фурсатда керак бўлса, табиийки нархи ҳам баландроқ бўлади.
Ном топиш қанча вақт олади?
Одатда ном ишлаб чиқиш 20 иш кунидан 26 иш кунигача вақт олади. Тақдим қилинган номлар мижозга манзур келмаса, тарифга кўра қўшимча вариантлар тақдим этилади. Бундай ҳолатда тақдим қилинган номлар манзур келмагани сабаблари аниқ баён қилиниши керак.
Бутун дунёда йўқ ном яратиб бериладими?
Бутун дунёда мавжуд бўлмаган ном ишлаб чиқиш жуда мураккаб вазифа. Ҳаттоки катта брендлар ҳам бутун дунёда патентдан ўтадиган номга эга эмас. Масалан, фаст-фуд тармоғи Эвос АҚШ ва Буюк Британияда Эвос номи остида фаолият юрита олмайди, чунки бу ном у икки давлатда аллақачон бошқалар томонидан патентланган. Аслида бутун дунёда йўқ ном бўлиши шарт ҳам эмас. Муҳими, мижоз бизнес қилишни хоҳлаётган давлатларда патентдан ўтадиган ном бўлиши кифоя. Биз эса бундай номларни ишлаб чиқиб бера оламиз. Лекин бундай турдаги номларнинг нархи одатий номлардан қимматроқ бўлади.
Қачон нейминг буюртма қилиш керак?
Ном ишлаб чиқишга 1 ойдан 2 ойгача, патентлашга 1 ойдан 7 ойгача вақт кетади. Шу сабабли, неймингга бизнес бошлашдан камида 2-3 ой олдин буюртма берганингиз маъқул. Шунингдек, ном ишлаб чиқиш имкон қадар фирма стили ва бренднинг бошқа элементларини ишлаб чиқишдан олдин амалга оширилгани мақсадга мувофиқ. Шунда номни умумий бренд стратегиясига интегратсия қилиш ҳамда уни бренд визуал айдентикасининг бошқа элементларини яратишда эътиборга олиш имконини беради.
